Ano ang Pananaliksik? Katuturan at Proseso
Ang pananaliksik ay isang masistema, lohikal, at magkakaugnay na serye ng mga gawain na naglalayong magpalawak ng kaalaman at pang-unawa tungkol sa isang pangyayari o paksa.
Ang proseso ng pananaliksik ay nagsisimula sa pagtukoy ng paksa o katanungan. Ito ay susundan ng maingat na:
- Paglikom ng Datos at Impormasyon: Pag-iipon ng mahahalagang impormasyon.
- Pagsasaayos at Pagsusuri: Paghahanda at pag-aaral ng mga nakalap na datos.
- Interpretasyon at Paglalapat ng Kongklusyon: Pagbibigay-kahulugan sa datos at pagbuo ng pinal na hatol.
- Dokumentasyon: Pagsulat at pormal na pagtatala ng buong saliksik.
Inaasahan na ang pinal na sulatin ay maibabahagi sa iba, karaniwan sa pamamagitan ng pag-uulat at/o paglalathala, para sa mas malawak na kapakinabangan ng komunidad.
Ang pananaliksik ay maituturing ding isang pagtatangka sa maingat na pag-uusisa, pag-aaral, pagmamasid, pagsusuri, at pagtatala ng mga bagong impormasyon, katotohanan, at kaalaman na may kaugnayan sa iba’t ibang aspekto ng buhay.
Higit sa lahat, ang matagumpay na pagsasagawa ng pananaliksik ay nangangailangan ng mataas na antas ng pasensiya, pagtitiyaga, at pagsisikap.
Bakit Mahalaga ang Pananaliksik? Mga Layunin sa Akademya
Ang pananaliksik ay isang mahalagang gawaing pang-akademiko na tinutugunan ng mga miyembro ng isang akademikong lipunan, tulad ng mga propesor at mag-aaral. Ang pagbibigay ng gawaing pananaliksik sa mga mag-aaral ay may sumusunod na pangunahing layunin at kahalagahan:
- Nagpapalawak ng Kaalaman: Pinalalawak nito ang kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa isang paksa o mga bagay-bagay sa paligid nang higit pa kaysa sa simpleng pagbabasa at pakikinig sa loob ng silid-aralan.
- Nagbabahagi ng Bagong Karanasan: Nagbibigay ito ng oportunidad sa mga mag-aaral na makisalamuha at makipag-ugnayan sa iba’t ibang uri ng mga tao, pumunta sa iba’t ibang lugar, at humarap sa mga suliranin o dilema.
- Nagpapayaman ng Isipan: Inilalantad ang mag-aaral sa iba’t ibang pananaw na maaaring malapit o malayo sa kanyang paniniwala, na nagpapayaman sa kanilang kritikal na pag-iisip.
- Nagtutulak sa Kritikal na Pag-iisip: Hinihimok ang mga mag-aaral na mag-isip, magtanong, magsuri, bumuo ng kongklusyon mula sa nakolektang datos, at ibahagi ang mga nakalap na impormasyon sa kanilang komunidad.
- Nagpapaunlad ng Kasanayan: Pinauunlad ang kasanayan sa pakikisalamuha, pamumuno, pakikipag-talastasan, pamamahala, pagbuo ng argumento, at masusing pag-iisip.
- Naghahasa sa Paglutas ng Suliranin: Hinahasa ang mga mag-aaral na humarap at lumutas ng suliranin, na ang matututuhan ay magagamit niya sa kinabibilangang lipunan at sa kanyang pagtatrabaho.
Ang patuloy na pagpapabuti ng programang pananaliksik sa isang paaralan ay naghahanda sa mga mag-aaral na linangin ang kanilang kakayahan, kasanayan, kahusayan, at tiwala sa sarili.
Mga Uri at Layunin ng Pananaliksik (Ayon kay Michael Patton)
Ayon sa pag-uuri ni Michael Patton (1990), ang pananaliksik ay maaaring hatiin sa apat (4) na uri batay sa kanilang pangunahing layunin:
1. Panimulang Pananaliksik (Basic Research)
Ang layunin ng pananaliksik na ito ay umunawa at magpaliwanag ng isang penomeno o pangyayari. Ito ay karaniwang deskriptibo (naglalarawan) at nakatuon sa pagbuo o pagpapaliwanag ng isang teorya. Ang Basic Research ay pundasyon ng kaalaman.
2. Pagtugong Pananaliksik (Applied Research)
Ang layunin ng pananaliksik na ito ay makahanap ng mga potensiyal na kalutasan sa mga suliranin ng tao o mga suliraning umiiral sa kanyang kapaligiran. Tinutulungan nito ang mga tao na maunawaan ang kalikasan ng isang praktikal na suliranin upang magkaroon sila ng ideya kung paano ito makokontrol o malulutas.
3. Pananaliksik na Nagtataya (Evaluation Research)
Ito ay tumutukoy sa pag-aaral ng proseso at kinalabasan ng isang solusyon, programa, o polisiya. May dalawang pangunahing bahagi ito:
- Formative Evaluation: Layuning pag-ibayuhin ang pakikisangkot ng tao at ang kalidad ng programa habang ito ay isinasagawa.
- Summative Evaluation: Layunin nitong sukatin ang pangkalahatang bisa o epekto ng isang natapos na programa, polisiya, o produkto.
4. Pagkilos na Pananaliksik (Action Research)
Ang pananaliksik na ito ay naglalayong lumutas ng isang tiyak at agarang suliranin sa loob ng isang partikular na programa, organisasyon, o komunidad. Ang mananaliksik ay aktibong kasangkot sa pagpapatupad at pagbabago.
